Yıllardır çalışıp didindiniz ve nihayet ülkemizde “kapı gibi” diye tabir edilen o canım üniversite diplomasını almaya hak kazandınız. Ama bitti mii, bitmediiii! Bunun yüksek lisansı var, doktorası var… Ay yeter okuduğum demeyin. Doktora bir tarafa yüksek lisans, özellikle de yurtdışında yapılanı CV’de pek bi’afili duruyor, altın anahtar olup nice kurumsal şirketin kapısını açıyor. Okuduğunuz alanda uzmanlaşmanın veya uzmanlığı başka bir alanla harmanlayıp perçinlemenin verdiği özgüven de cabası.
Yurt dışında yüksek lisans yapmak istiyorsunuz ama nerede ve nasıl; şartlar ve talepler neler? Peki yabancı öğrenciler ne yapıyor; yüksek lisans için nereyi, neden tercih ediyor? İşte yurt dışında ama hangi ülkede-üniversitede okuyacağım diye tırım tırım arananlar için Avrupa’dan Uzakdoğu’ya, öğrencilerin tercih ettiği 12 ülke ve kabul şartları.
1. İngiltere
Listenin başında elbette dünya eğitim-kültür hayatına yön veren ülke İngiltere var. Ülke, yükseköğrenim imkanı sağlayan 300’ü aşkın kuruma evsahipliği yapması ve 1 yılda yüksek lisans diploması sahibi olma avantajıyla tüm dünyadan pek çok öğrencinin tercihi. Yüksek lisans programlarının ücretleri 9 bin ila 15 bin sterlin arasında değişiyor. Okullar IELTS’ten 6,5 veya TOEFL’dan 213 ve üzeri not şartı arıyor. Not ortalaması ise 4 üzerinden 3 olmalı. İngiltere, okulların başarılı çocuklarını istiyor. Yani notları şimdiden sıkı tutmakta fayda var. Bizden söylemesi.
2. Avustralya
Evet, yanlış duymadınız! Avustralya’da eğitim masrafları hem ABD ve İngiltere’ye göre oldukça düşük hem de öğrenciler eğitim aldıkları süre boyunca çalışma iznine sahip. E daha ne olsun! Ülkede bir gencin yıllık masrafı ortalama 9-10 bin Avustralya doları. Üniversiteler özellikle bilim ve teknikte çok çeşitli yüksek lisans programlarına ve çok kapsamlı kampüslere sahip. Yüksek lisans eğitimi 2, doktora ise 3 yıl sürüyor. Koşullar üniversiteden üniversiteye değişiyor ancak IELTS puanınızın 6,0, diploma notunuzun ise en az 2,5 olması gerekiyor.
3. Kanada
Kanada, özellikle son yıllarda eğitimde oldukça iddialı; geniş program yelpazesi, ekonomik oluşu ve eğitim kalitesiyle gençlerin en çok tercih ettiği ülkelerden. Suç oranının düşük olması ve iki resmi dilin (İngilizce ve Fransızca) konuşulması da ülkeyi tercih sıralamasında üstlere taşıyor. Kanada’da her bütçeye uygun bir eğitim programı var; 7 bine de 28 bin Kanada dolarına da yüksek lisans yapabilirsiniz. İyi bir üniversiteye kayıt yaptırmak için TOEFL’dan en az 213 puan almak gerekiyor; not ortalamanız ise 4 üzerinden 3 olmalı. Daha düşük ortalamalarla öğrenci kabul eden okullar da var.
4. Yeni Zelanda
Kangurular ülkesinde yüksek lisans ücretleri de günlük yaşam da diğer ülkelere göre oldukça ucuz. Yurtdışı eğitim için çok yüksek bütçesi olmayan öğrencilerin tercihi olan Yeni Zelanda’da yılda 9-11 bin Yeni Zelanda dolarıyla geçinmek mümkün. Üniversitelerde özellikle işletme-finans, fen bilimleri, sosyal bilimler ve güzel sanatlar bölümlerinde lisans ve yüksek lisans imkanı var. Programlara kabul içinse IELTS’ten 6,0 veya TOEFL’dan 550 şartı aranıyor.
5. Güney Afrika Cumhuriyeti
Resmi dilinin İngilizce olması, efsanevi şehirler Cape Town ve Johannesburg’da okuyor olmak, eğitimin de hayatın da ucuzluğu ve en önemlisi bazı özel üniversiteler hariç YÖK’ün tüm okullarını tanıması Güney Afrika’yı öğrenciler için oldukça cazip kılıyor. Uzun yaz günlerinin yaşandığı, kışların dahi ılıman geçtiği ülkede, eğitimi tatille harmanlamış gibi düşünebilirsiniz. Hemen tüm üniversitelerde yüksek lisans için istenen şartlar aynı; üniversite diploması, iyi bir not ortalaması ve IELTS için 7, TOEFL için 570 puan. Üniversitelerin hemen hepsinde yurt imkanı var. Aylık harcama ise çok uçmazsanız 400-500 dolar civarında.
6. Çin Halk Cumhuriyeti
Dünyanın en iyi ilk 500 okulunun 40’ı Çin Halk Cumhuriyeti’nde. Çin dünyanın lider ülkeleriyle aşık atabilmek için özellikle bilim-teknik alanında Ar-Ge’ye oldukça yüksek bütçeler ayırıyor. Bu nedenle özellikle araştırma üniversiteleri teknik donanım açısından çok gelişkin. Bu kaliteye karşın, eğitim ve yaşam maliyetleri epey uygun. Çin’deki okulların yıllık eğitim ücreti 4 bin ila 8 bin dolar arasında değişiyor. Bir öğrencinin aylık harcaması ise ortalama 300 dolar. Her yıl dünyanın dört bir yanından eğitim almak isteyen yaklaşık 200 bin öğrenciyi kendine çeken Çin’de, yabancı öğrenci kabul eden 250’nin üzerinde okul var. Okullar yeterli seviyede Çince bilgisini şart koşuyor. Bu nedenle yüksek lisansa başlamadan önce 1-2 sene Çince dil eğitimi alıyorsunuz. Sakın ha ohooo demeyin. İngilizceyi bilmeyen kalmadı. Yükselen ekonomi Çin’in dilini konuşmanız emin olun sizi pek çok yüksek lisans mezunundan bir anda ayıracak. İngilizce eğitim görmek isteyenler içinse şartlar diğer ülkelerle aynı.
7. Avusturya
Avusturya, köklü üniversiteleri ve farklı alanlarda verdiği eğitimle dikkat çekiyor. Özellikle Viyana’daki köklü üniversiteler Graz ve Osnabrück, son derece kapsamlı fakülte ağlarıyla yabancı öğrencilerin tercihi. Ülkeyi üniversiteliler için cazip kılan bir diğer şey ise aylık 600 avro maaşla öğrencilere sigortalı çalışma imkanı vermesi. Okullarda pek çok bölüm Almanca eğitim veriyor. Bu nedenle yeterli seviyede Almanca bilmek şart. Yüksek lisans başvurusu içinse ya son sınıf öğrencisi ya da mezun olmak gerekiyor. Özel üniversitelerin ücretleri yıllık 10-15 bin avro arasında.
8. İsveç
Öğrenci kabulü konusunda oldukça seçici olan İsveç’te eğitim, pek çok Avrupa ülkesinde olduğu gibi AB vatandaşlarına ücretsiz. Üye olmayan ülkelerin öğrencileri içinse ücret yıllık 7 bin ila 14 bin avro arasında değişiyor. Yaşamak içinse yılda 6-7 bin avro gerekiyor. İsveç’te yüksek lisans yapmak istiyorsanız üniversitede ipleri sağlam tutmalısınız; zira not ortalamasında 4 üzerinden en az 3 şartı arıyorlar.
9. İspanya
Neden yaşasın diyoruz çünkü İspanya’da devlet üniversiteleri çoğunlukta ve program ücretleri de oldukça düşük. Ülkede her keseye uygun bir eğitim programı var. Öğrenciler uygun bütçeyle hem kaliteli eğitim alıyor hem de İngilizceyle İspanyolcayı bir arada öğreniyorlar. Yüksek lisans programlarının 2 yıl olduğu İspanya’da, yaşamak için aylık 700 avro yeterli. Devlet üniversitelerinde yıllık eğitim ücreti bin avro civarında; özel üniversitelerde ise bu rakam 6 bin avroyu buluyor.
10. Fransa
Fransa’da sanat, moda, tasarım, turizm ve mimarlık alanlarında lisans ve yüksek lisans eğitimi veren çok sayıda okul var. Okullar öğrenci kabulünde oldukça seçici davranıyor; özellikle yüksek not ortalamasına çok dikkat ediliyor. Üniversitelerin eğitim dili Fransızca ancak pek çoğunda İngilizce eğitim veren bölümler de var. Özel okulların ücretleri senelik 6 ila 18 bin avro arasında değişiyor. Devlet okulları ise AB üyesi ülkelerin öğrencilerine ücretsiz. Fransa’da normal bir yaşam sürmek için gerekli rakamsa aylık 900 avro civarında.
11. İtalya
Moda ve tasarım öğrencilerinin tek bir hayali vardır; İtalya’da okumak. Pek çok dersin uygulamalı olarak verildiği üniversitelerde yüksek lisans eğitimi, bölümüne göre 1 veya 2 yıl sürüyor. Öğrencilerin eğitim süresi boyunca part-time çalışma hakkına sahip olduğu İtalya’da, okul bittikten sonra 1 yıl daha yasal şekilde çalışma imkanı var. Ülkedeki üniversitelere başvurular, İtalya Başkonsolosluğu üzerinden yapılıyor. Yıllık eğitim ücretleri ise oldukça geniş bir yelpazeye sahip; bin ila 20 bin avro arasında.
12. Almanya
Pek çok köklü üniversiteye sahip oluşu ve devlet okullarında dahi kaliteli eğitim vermesiyle Almanya, yabancı öğrencilerin gözdesi. Devlet üniversitelerinin ücretsiz olması ise ayrı bir mucize. Ancak İngilizce eğitim verenler hariç hepsi Almanca yeterlilik şartı arıyor. Bu ülkede okumak isteyenlerin dil yeterliliklerini TestDaF (yabancılar için Almanca yeterlilik sınavı) testinden geçerek kanıtlaması gerekiyor. Ayrıca lisans not ortalaması 4 üzerinden 2,5 ve üstü olmalı. Köklü üniversiteler içinse bu rakam 3’e çıkıyor. İngilizce eğitim veren ve sayısı her geçen gün artan üniversitelerin yüksek lisans kayıt şartları ise değişken; bazıları TOEFL’da 173’ü yeterli bulurken bazıları ancak 213 ve üstüyle öğrenci kabul ediyor.